Overkomt het jou wel eens? Dat je heel graag iets wilt maar dat het je niet lukt? En wat is jouw strategie als omgang met tegenslag? Werkt ‘ie?
Doorgaan
Bij mezelf merk ik dat het eerste wat opkomt, strijd is. Als iets niet lukt of precies gaat zoals ik wil, dan klem ik mij kaken een beetje vast en dan denk ik: hoezo, kan niet? Kan wel! En dan zet ik alles in gang om toch voor elkaar te krijgen wat ik wil. Op zich geen slechte strategie. Soms werkt het, en in het verleden heeft deze attitude inderdaad goed gewerkt. Zo heb ik als oud-topsporter bijvoorbeeld vaak doorgezet en doorgetraind om toch een stap verder te komen. Die stap verder kwam ik wel. Maar of het altijd fijn was?
Stapje terug
Een boodschap van vroeger rinkelt er in mijn hoofd. “Als dingen tegenzitten moet je doorzetten. Alles kan, als je maar wilt.” De stem van mijn moeder. Ook een doorzetter, die niet zonder slag of stoot door het leven kwam. Maar mijn leven was anders. Natuurlijk was er tegenslag, zoals in ieders leven. Maar zonder slaan en stoten kom ik er ook. Met wat minder moeite en wat minder frustratie. Ik hoef alleen maar een stapje terug te doen en te zakken in mijn gevoel. Te reflecteren, opnieuw overzicht te krijgen en iets anders te proberen, waardoor het wel lukt.
Voelen?
Maar dit weet je toch al? Waarom sta je dan niet even stil?
Negatieve gedragspatronen (zoals je de dingen noemt die blijft doen ondanks dat je weet dat ze niet voor je werken) houden we vaak in stand omdat we bang zijn ze los te laten. Ze beveiligen ons gevoel, dus ze zorgen er feitelijk voor dat we niet hoeven te voelen wat zich aandient. Een meestal is dat angst.
Wat ik zou voelen als ik even stil zou staan? Het falen, het niet lukken, het niet voor elkaar krijgen. En dat is voor mij, oud topsporter, kind van ondernemers, opgegroeid in de veronderstelling dat alles kan, als je maar wilt, moeilijk om te voelen. Het lukt even niet. Au.
Fight, Flight, Freeze
Doorgaans hebben mensen drie strategieën voor de omgang met angst. Fight, dat is de mijne. Als er iets dreigt, gewoon hard vechten, net zo lang tot de dreiging verdwenen is. Handig, maar ook zeer vermoeiend en zeker niet bevorderlijk voor het resultaat. Flight, dat is wanneer je vlucht, als er angst dreigt. In onze moderne wereld ziet dat er vaak uit als afgeleid raken, uitstellen, iets anders gaan doen, aan iets nieuws beginnen. Dan hebben we nog Freeze. Dat is wanneer je helemaal blokkeert, als er angst dreigt. Je kan het ervaren in de vorm van verstarren of verstijven of je niet meer kunnen uitdrukken. Welke strategie is jouw eigen? En wanneer werkt ie? En wanneer juist niet en moet jij ook even een stapje terug doen en gewoon voelen, wat het met je doet?
